Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp

Giai đoạn 2010 – 2015 đánh dấu những sự kiện nổi bật đối với các hoạt động quản lý, ứng dụng công nghệ viễn thám quốc gia. Chuyển từ Trung tâm Viễn thám quốc gia, thực hiện Nghị định số 21/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Tài nguyên và Môi trường, chính thức Cục Viễn thám quốc gia trở thành một đơn vị quản lý nhà nước và thực thi các hoạt động viễn thám phục vụ giám sát tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường, phòng tránh thiên tai, phát triển kinh tế xã hội và an ninh, quốc phòng; quản lý dịch vụ công về viễn thám thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ. Sau khi được thành lập Cục Viễn thám quốc gia đã đẩy mạnh hoạt động quản lý nhà nước về lĩnh vực viễn thám, trọng tâm là xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về viễn thám. Đặc biệt, năm 2013, sự kiện Việt Nam phóng thành công vệ tinh viễn thám VNRedSat-1, nằm trong chiến lược nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vũ trụ đến năm 2020 đã đánh dấu một bước tiến lớn trong phát triển công nghệ vệ tinh của Việt Nam. Bên cạnh các trạm thu ảnh viễn thám sẵn có, đến nay, Việt Nam đã có một hệ thống viễn thám hoàn chỉnh, chủ động hơn trong việc cung cấp dữ liệu viễn thám phục vụ quản lý và giám sát tài nguyên thiên nhiên, môi trường, thiên tai.

Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu quản lý, ứng dụng công nghệ viễn thám, phục vụ có hiệu quả cho nhiều ngành, nhiều lĩnh vực như quản lý tài nguyên thiên nhiên (quản lý tài nguyên nước, tài nguyên đất, tối ưu hóa cơ sở hạ tầng năng lượng, dầu khí, khai khoáng…), quản lý môi trường, quản lý đại dương, quản lý thiên tai, nông lâm nghiêp, an ninh quốc phòng thì cần thiết phải có những chiến lược và kế hoạch đầu tư dài hạn.

Toàn cảnh cuộc họp

Phát biểu tại cuộc họp, Cục trưởng Cục Viễn thám quốc gia Nguyễn Xuân Lâm đề xuất định hướng kế hoạch phát triển lĩnh vực viễn thám giai đoạn 2016 – 2020  sẽ tập trung xây dựng ngành viễn thám phát triển toàn diện theo hướng hiện đại, bền vững phục vụ hiệu quả các nhiệm vụ quản lý tài nguyên, giám sát môi trường, thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh quốc phòng và phát triển kinh tế - xã hội. Các mục tiêu cụ thể của kế hoạch bao gồm: (1) Xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật ngành viễn thám đảm bảo quản lý có hiệu quả hoạt động viễn thám trên phạm vi cả nước; (2) Xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích ứng dụng, phát triển viễn thám trong quản lý tài nguyên, giám sát môi trường, thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh quốc phòng và phát triển kinh tế - xã hội; (3) Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về viễn thám; đào tạo, phát triển nguồn nhân lực ứng dụng và phát triển viễn thám nhất là tại địa phương; (4) Hoàn thiện, nâng cấp cơ sở hạ tâng viễn thám đảm bảo cung cấp thông tin, dữ liệu viễn thám phục vụ hiệu quả các nhiệm vụ quản lý tài nguyên, giám sát môi trường, thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh quốc phòng và phát triển kinh tế - xã hội; (5) Đưa công nghệ viễn thám thành một trong các công cụ chủ đạo trong công tác quản lý tài nguyên, giám sát môi trường, thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh quốc phòng và phát triển kinh tế - xã hội; (6) Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học công nghệ viễn thám trong giám sát tài nguyên thiên nhiên và môi trường; tăng cường hợp tác quốc tế trong xây dựng, hoàn thiên cơ sở hạ tầng viễn thám; nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ viễn thám.

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Thứ trưởng Nguyễn Thái Lai đánh giá cao những nỗ lực của Cục Viễn thám quốc gia trong việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm của lĩnh vực thời gian qua. Về Kế hoạch viễn thám giai đoạn 2016-20120, Thứ trưởng yêu cầu Cục cần chủ động phối hợp, tham mưu các đơn vị chức năng có liên quan để hoàn thiện Kế hoạch. Các nội dung kế hoạch cần tiếp tục rà soát theo hướng phục vụ thiết thực và có hiệu quả cho các nhiệm vụ quản lý tài nguyên, giám sát môi trường, thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh quốc phòng và phát triển kinh tế - xã hội; tăng cường kiện toàn hệ thống tổ chức, nguồn nhân lực và hệ thống văn bản quy phạm pháp luật sẽ là những yếu tố quan trọng có vai trò quyết định trong thúc đẩy ứng dụng công nghệ viễn thám giám sát tài nguyên thiên nhiên môi trường và thiên tai; đồng thời phải tiếp tục  mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế đa dạng hoá đa phương hóa nhưng có lựa chọn trọng điểm nhằm thu hút đầu tư xây dựng đội ngũ cán bộ tiếp thu công nghệ hiện đại để đẩy nhanh quá trình ứng dụng và phát triển viễn thám ở Việt Nam.